W LHC temperatury są 100 000 razy wyższe niż w Słońcu. Jak lekkie jądra mogą to przetrwać?

11 godz. temu

Podczas kolizji w Wielkim Zderzaczu Hadronów (LHC) pojawiają się temperatury ponad 100 000 razy wyższe niż wewnątrz Słońca. Jednak w jakiś sposób lekkie jądra atomowe i odpowiadające im antyjądra wyłaniają się z tych kolizji nienaruszone, mimo że siły utrzymujące jądra powinny ulec osłabieniu i lekkie jądra powinny rozpaść się w znacznie niższych temperaturach. Fizycy od dekad zastanawiali się, jak to możliwe. Prowadzony w CERN-ie i będący częścią LHC eksperyment ALICE dostarczył właśnie pierwszych eksperymentalnych dowodów pozwalających opisać, jak to jest możliwe.



Dlaczego zniknął hobbit z Flores? Odpowiedź znaleziono w jaskini i zębach karłowatego słonia

10 grudnia 2025, 09:41

Homo floresiensis, zwany hobbitem z Flores, to jeden z wielu gatunków człowieka, które żyły na Ziemi i nie przetrwały do dni dzisiejszego. Był jednym z ostatnich żyjących kuzynów Homo sapiens. Gatunek przez ponad milion lat żył z izolacji na wulkanicznej wyspie Flores w dzisiejszej Indonezji, aż przed 50 000 laty nagle zniknął. Nagłe zniknięcie hobbita wciąż budzi spory wśród naukowców, którzy nie mogą znaleźć jednoznacznej przyczyn wymarcia gatunku. Indonezyjsko-australijski zespół naukowy właśnie zaproponował rozwiązanie zagadki, a wyniki swoich prac opublikował na łamach Nature Communications Earth & Environment.


Tysiące lat temu mieszkaniec dzisiejszej Bułgarii przeżył atak lwa

9 grudnia 2025, 11:21

Lwy mieszkały na terenie dzisiejszej Bułgarii od epoki kamienia po epokę miedzi, chociaż ich szczątki rzadko spotyka się w kontekście archeologicznym. Jednak przynajmniej część z kości, które znaleziono na terenie osad epoki miedzi nosi ślady nacięć, co wskazuje, że ludzie czasami polowali na lwy, a zdobycz taka była ceniona przez społeczności osiadłe wzdłuż brzegów Morza Czarnego. Bułgarscy archeolodzy znaleźli ślady wskazujące, że nie tylko ludzie polowali na lwy, ale lwy atakowały ludzi.


Przyjrzeli się milionom osób, by sprawdzić, czy szczepienia na COVID-19 zwiększają ryzyko zgonu

9 grudnia 2025, 08:29

We Francji przeprowadzono wielkie badania kohortowe, których celem było sprawdzenie śmiertelności wśród osób zaszczepionych na COVID-19 i porównanie ich ze śmiertelnością osób, które nie zostały zaszczepione. Analiza, autorstwa naukowców z Francuskiej Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Leków i Produktów Medycznych oraz Université Paris-Saclay, objęła w sumie ponad 28 milionów osób. Było wśród nich 22,7 miliona osób, które zostały zaszczepione i 5,9 miliona, które nie przyjęły szczepionki.


Sam zapach tłuszczu podczas ciąży wystarczy, by u dziecka rozwinęła się otyłość

4 grudnia 2025, 13:00

Sam zapach tłustego pożywienia, który czuje dziecko w okresie płodowym oraz w czasie karmienia piersią, zwiększa ryzyko otyłości i cukrzycy typu 2. w dorosłym życiu. Uczeni z Instytutu Badań nad Metabolizmem im. Maxa Plancka karmili ciężarne myszy zdrową dietą o niskiej zawartości tłuszczu, która jednak pachniała tłuszczem, na przykład bekonem. U mysich matek metabolizm się nie zmienił, jednak ich dzieci silniej reagowały na dietę wysokotłuszczową, rozwijała się u nich większa otyłość i insulinooporność.


Kot domowy trafił do Europy zaledwie 2000 lat temu. Przybył z Afryki nie z Bliskiego Wschodu

4 grudnia 2025, 10:24

Udomowione koty pojawiły się w Europie zaledwie 2000 lat temu, czytamy na łamach Science. Piszemy na nowo historię klasyczną. Kot domowy pojawił się w Europie nie dzięki pierwszym rolnikom z Bliskiego Wschodu, a za pośrednictwem późniejszych sieci handlowych na Morzu Śródziemnym, mówi Bea De Cupere z Belgijskiego Królewskiego Instytutu Nauk Naturalnych. Międzynarodowy zespół badawczy, na czele którego stali Marco De Martino i Claudio Ottoni z Uniwersytetu Rzymskiego Tor Vergata, stwierdził, że koty domowe przybyły do Europy z Afryki Północnej.


Dlaczego ptasia grypa jest tak niebezpieczna dla ludzi? To przez gen PB1

2 grudnia 2025, 10:14

Wirusy ptasiej grypy są szczególnie niebezpieczne dla ludzi, gdyż potrafią przetrwać i namnażać się w wyższych temperaturach niż wirus typowej ludzkiej grypy, informują naukowcy z University of Cambridge. Dlatego też niestraszna im gorączka, która jest jednym ze sposobów, w jaki organizm powstrzymuje wirusy przed powielaniem się. Badacze poinformowali na łamach Science o zidentyfikowaniu genu decydującego o wrażliwości wirusów na temperatury.


Udało się wyleczyć myszy z cukrzycy typu I. Kolejny cel: ludzie

1 grudnia 2025, 13:55

Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda wyleczyli myszy z cukrzycą typu I. Uczeni jednocześnie dokonali transplantacji komórek macierzystych krwi i komórek wysp trzustkowych od dawcy niepasującego immunologicznie. U myszy, które już chorowały na cukrzycę typu I doszło do całkowitego wyleczenia, a u myszy podatnych na tę chorobę, cukrzyca się nie pojawiła. U żadnego z badanych zwierząt nie pojawiła się choroba przeszczep przeciwko gospodarzowi, a przez 6 miesięcy prowadzenia eksperymentu żadne ze zwierząt nie wymagało ani podawania środków immunosupresyjnych, ani insuliny.


Chemikalia, z którymi na co dzień się stykamy, zaburzają pracę mikrobiomu jelit

1 grudnia 2025, 11:01

Jelita ludzi na całym świecie zamieszkuje w sumie około 4500 gatunków bakterii. U pojedynczej osoby jest to od 160 do około 1000 gatunków. Ich obecność jest nam niezbędna do życia i prawidłowego funkcjonowania. Ale nie tylko sama obecność. Jednym z kluczowych elementów jest równowaga pomiędzy poszczególnymi gatunkami. Zachwianie tej równowagi może prowadzić nie tylko do chorób układu trawienia, ale również do otyłości, chorób układu odpornościowego czy chorób psychicznych.


Co Polacy wiedzą o zanieczyszczeniu powietrza? Młodzi mają mniejszą świadomość niż starsi

1 grudnia 2025, 09:07

Zanieczyszczenie powietrza to jedno z największych zagrożeń zdrowotnych we współczesnym świecie. Każdego roku przyczynia się ono do ponad 6 milionów nadmiarowych zgonów. W Polsce największym źródłem zanieczyszczenia powietrza jest ogrzewanie prywatnych domów, dlatego też w redukcji zanieczyszczenia niezwykle istotna jest u nas świadomość społeczna. Grupa naukowców z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego postanowiła dowiedzieć się, co Polacy wiedzą o zanieczyszczeniu powietrza i zagrożeniach z tym związanych. Wyniki swoich badań opublikowali w piśmie BMC Public Health.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy